JEZERO U SRCU JEDNE OD TRI PRAŠUME U EVROPI

Nacionalni park Biogradska gora zakonom je osnovan daleke 1952. godine, iako je zaštićen značajno ranije, još u 19. veku.  Biogradska gora nalazi se na severoistoku Crne Gore, između reka Tare i Lima, u središnjem delu planine Bjelasice. Nacionalni park zahvata površinu od  5.650 hektara, a posebne lepote Biogradske gore su jezera: Biogradsko, Pešića, dva Ursulovačka i Šiško jezero. Park upotpunjavaju i planinski vrhovi na Bjelasici: Crna glava, Zekovaglava, Troglava.

Teritorija Biogradske gore i reke Jezerštice zaštićena je svega šest godina nakon što je Jelouston proglašen za prvi nacionalni park u svetu. Biogradska gora zaštićena je još 1878. godine kada je teritorija postala Knjažev zabran – kao poklon ondašnjem gospodaru Crne Gore knjazu Nikoli.

Najznačajnija prirodna vrednost ovog NP je prašuma Biogradska gora, koja zauzima površinu od 1.600 hektara i jedna je od poslednje tri preostale prašume u Evropi i kao takva je strogo zaštićeni rezervat. U srcu prašume, kao čudesan dragulj prirode smešteno je prekrasno Biogradsko jezero, najveće i najpoznatije u nizu ledničkih jezera na području Nacionalnog parka. Jezero zimi pokrije debeo led, i po njemu šetaju jeleni i košute, a brojni stručnjaci smatraju ga najlepšim jezerom na Balkanskom poluostrvu. Jedinstveni hram prirode leži u dubokom tragu nekadašnjih lednika, a kristalno bistrom vodom napajaju ga Biogradska reka, koja je duga 8 km i potok Bendovac. Jezero je dugačko 1.100, a široko 410 metara, sa prosečnom dubinom od 4.5 metra, što ga čini pogodnim za vožnju čamcima. Biogradska reka izvire ispod vrha Troglava iz nekoliko izvora koja se nalaze na rastojanju od pedesetak metara. Taj izvor je jedno od najposećenijih odmorišta na Bjelasici.

Jezero je okruženo impresivnim vrhovima planine, a stazom za pešake može se obići za sat vremena. Ovo je netaknuta priroda u pravom smislu te reči, najveće planinsko jezero u Crnoj Gori. Prelaskom mostića na Tari i vožnjom u trajanju od  10-15 minuta od magistrale, odnosno oko sat laganog hoda, nailazite na jednu od poslednjih prašuma u Evropi. Ulaz u nacionalni park naplaćuje se 3 evra, dok se za decu ispod 7 godina ulaz ne naplaćuje. Radi se o mestu koje je prilagođeno za sve turiste, jer niko ne može da ostane ravnodušan pred lepotama netaknute, divlje prirode, pred stablima starim vekovima, ekosistemom koji čovek ne narušava. To je mesto na kom se spajaju različite dimenzije i čovek ostane zapanjen pred lepotom koja se vekovima sama vajala i klesala.

Ukoliko želite da ostanete nekoliko dana u Biogradskoj gori i da se nadišete svežeg vazduha, na raspolaganju su vam bungalovi, koji ne remete prirodni sklad šumske idile. Svaki od 12 bungalova je od drveta, ima dva kreveta, kupatilo je zajedničko, ali to ne umanjuje sve elemente za prijatan boravak, koje ima ovo mesto. U parku se nalazi i restoran koji nudi jela nacionalne kuhinje.

Nacionalni park je otvoren za turiste u periodu od maja do septembra i svima koji nisu još posetili ovaj prirodni biser, savjetujemo da to obavezno urade, jer se neće pokajati. Ponesite nešto topliju garderobu, jer je vlažnost vazduha visoka, a temperatura zna da bude i do 10 stepeni niža. U turističkom centru za posetioce možete da dobijete sve potrebne informacije o smeštaju, odnosno bungalovima i kampu za šatore. Takođe, oni koji vole aktivni odmor mogu da iznajme čamac, bicikl, a jezero predstavlja raj i za sportske ribolovce koji dnevnu dozvolu plaćaju 20 evra. U Biogradskom jezeru dominira nekoliko vrsta riba: pastrmka, peš, lipljan i vladica.

Ovde živi oko 200 vrsta ptica, preko 80 vrsta leptira i preko 300  vrsta insekata. Ima vukova, lisica, srna, žaba, ali i mrkog medveda.

Pomoću dobro označenih staza možete doći do najviših odredišta i jezera (Crna glava, Zekova glava, Troglava, Pešića, Šiško i Ursulovačko). Jedan deo najpoznatije označene planinske transferzale CT-1, određene 1987, ukupne dužine 120 km, prelazi preko ovih prostranstava takođe. Moguće je preći put u njegovoj totalnoj dužini od 6 dana i njegov deo koji obuhvata planinu Bjelasicu i NP Biogradska gora za tri dana.

Na ovom mestu priroda se stara sama o sebi, a ljudi i lokalno stanovništvo brinu o tome da se taj sklad ne poremeti. Strogo se kontroiše da uticaj ljudi na prašumu bude što manji, kako bi se zauvek sačuvala iskonska lepota i čistota Biogradske gore i njenih bajkolikih  i vješto skrivenih jezera.

T.R.
Fotografije: