BALKANSKI SIBIR – NAJHLADNIJE MESTO U SRBIJI

U doba postojanja srednjevekovne Srbije, upravo na području današnjeg grada Sjenica se nalazio jedan od dvorova članova dinastije Nemanjić.

Na Pešterskoj visoravni se nalazi ovaj grad, koji pripada Raškoj oblasti i u kome živi oko 14.000 stanovnika.

Jedno od najhladnijih mesta u Evropi

Posebno u toku zime grad Sjenica se smatra jednim od najhladnijih mesta ne samo na području Srbije, već i cele Evrope. Zanimljivo je pomenuti da je temperatura od 35 stepeni ispod nule izmerena u Sjenici 2005. godine, pa grad sa pravom prati takav epitet. Ali da sve bude mnogo interesantnije, smatra se da je temperatura u gradu za koji stepen niža, zato što se ona inače meri zvanično na uzvišenju, poznatom kao Radišića brdo.

Pretpostavlja se da je zbog postojanja specifičnih hidrometeoroloških karakteristika u ovom kraju zabeležena ekstremno niska temperatura i to ne samo u toku zime, veći u toku leta.

Krajem januara 1954. godine je zvanično zabeležena najniža temperatura u Sjenici, koja je iznosila 38,3 stepena Celzijusa ispod nule.

Još je interesantno pomenuti i to da je 1996. godine 31. maja u okolini Sjenice pao sneg. Pojedinih godina je primećena pojava slane čak i u toku letnjih meseci.

Znamenitosti u Sjenici i okolini

Naravno da ne postoji osoba koja nije čula za čuveni sjenički sir, ali je mnogo manje onih koji znaju za Sjeničko jezero. Najveća dubina ovog jezera je oko 108 metara, a nalazi se na nadmorskoj visini od 985 m.

Smatra se idealnom destinacijom za planinare, kao i za ljubitelje prirode i u njegovoj blizini se nalazi veliki broj neotkrivenih pećina. Kanjon Uvca je jedna od atrakcija koja se takođe nalazi u blizini Sjeničkog jezera, a od pomenutog grada je udaljen oko 6 km.

Najveća visoravan na području celog Balkanskog poluostrva nadvisuje Sjenicu. Uz to se Pešterska visoravan smatra i najvećom u Evropi. Zauzima površinu od čak 63 km², a sa opravdanim razlogom se naziva Balkanskim Sibirom ili Balkanskim Tibetom. Na području Peštera sneg visine oko 10 cm je prisutan čak 60 dana godišnje, a tu postoji i veliki broj istorijskih znamenitosti.

Jedna od atrakcija Sjenice jeste i džamija Valide sultan, koja potiče iz 19. veka. Ova džamija je zanimljiva po tome što je izgrađena u vreme kada je sedište Sandžaka bilo upravo u Sjenici i što džamija nema ni temelje, a ni jedan stub.

Najstarija džamija na području celokupne opštine jeste Džamija u Uglu, koja potiče sa početka 18. veka.

U Kumanici se nalazi crkva Svetog Arhangela, za koju se smatra da datira iz 13. veka. U toj crkvi se nalazilo i čuveno Kumaničko jevanđelje, a ona je do nedavno bila zapuštena i prilično oronula, da bi 2000. godine bila obnovljena.

I na kraju, a svakako najbitnije jesu gastronomski specijaliteti ovog kraja. Dovoljno je pomenuti jagnjetinu sa Peštera, zatim čuveni sjenički sir i još čuvenije domaće pite iz ovog kraja, pa da vam krene voda na usta i da poželite što pre da posetite Sjenicu.

T.R.

Fotografije: wikimedia commons